การสูญเสียคนที่เรารักเป็นสิ่งที่ทุกคนล้วนต้องเผชิญ แม้จะเป็นช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความเศร้า แต่เราก็สามารถส่งเขาไปสู่ภพภูมิที่ดีด้วยการทำ “พิธีลอยอังคารกระดูก” ซึ่งเป็นการส่งดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับคืนสู่ธรรมชาติ วันนี้สุริยาหีบศพ จะพาคุณไปดูว่า พิธีลอยอังคาร ทำอย่างไร พร้อมให้คำแนะนำเกี่ยวกับขั้นตอน การเตรียมตัว และข้อควรระวัง เพื่อให้พิธีนี้ดำเนินไปอย่างสมบูรณ์ที่สุดค่ะ
เลือกอ่านตามหัวข้อ
ลอยอังคาร คืออะไร
พิธีลอยอังคาร คือ การนำอัฐิหรือกระดูกของผู้ล่วงลับไปโปรยในแม่น้ำ ทะเล หรืออ่างเก็บน้ำ เพื่อส่งดวงวิญญาณกลับคืนสู่ธรรมชาติ โดยคำว่า “อังคาร” ในที่นี้หมายถึงเถ้าถ่านจากการฌาปนกิจ พิธีลอยอังคารไม่ได้เป็นเพียงการแสดงความรักและอาลัยต่อผู้ล่วงลับเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงความเชื่อเรื่องการกลับคืนสู่ธาตุทั้งสี่ตามหลักพุทธศาสนา นอกจากนี้ คนไทยยังเชื่อกันว่าการลอยอังคารเป็นช่วงเวลาที่ครอบครัวจะได้กล่าวคำอำลาครั้งสุดท้ายในบรรยากาศที่สงบและศักดิ์สิทธิ์อีกด้วยนะคะ
บทความที่เกี่ยวข้อง : ดอกไม้จันทน์ ราคาเท่าไหร่ และความหมายของดอกไม้ที่นำมาใช้
ที่มาของการลอยอังคาร
บันทึกทางประวัติศาสตร์ระบุว่าพิธีลอยอังคาร มีมาตั้งแต่ยุคสมัยโบราณและพบได้เกือบทุกศาสนาและความเชื่อ ตั้งแต่ศาสนาฮินดู อียิปต์โบราณ ไปจนถึงศาสนาคริสต์ กรีกโรมันโบราณ หรือแม้กระทั่งศาสนาพุทธ ล้วนมีพิธีการส่งดวงวิญญาณกลับสู่ธรรมชาติ คนไทยเชื่อว่าร่างกายของมนุษย์ประกอบไปด้วยธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ดิน น้ำ ลม และไฟ เมื่อเสียชีวิต ร่างกายจะต้องกลับคืนสู่ธาตุเหล่านี้ การลอยอังคารจึงเป็นการคืนธาตุ “น้ำ” ให้กับธรรมชาติค่ะ
พิธีลอยอังคาร ห้ามลอยวันไหน
หลายคนมีความเชื่อว่าพิธีลอยอังคารไม่สามารถทำได้ทุกวัน โดยมีวันห้ามลอยอังคารที่เชื่อว่าไม่เหมาะสมสำหรับการทำพิธี ดังนี้
- วันพระ : วันพระถือเป็นวันศักดิ์สิทธิ์ที่หลายคนมักใช้เวลาไปทำบุญ ฟังเทศน์ และปฏิบัติธรรม เชื่อกันว่าไม่ควรทำพิธีที่เกี่ยวข้องกับความตายในวันนี้เพราะอาจไม่เป็นมงคล
- วันโกน : วันโกนเป็นวันก่อนวันพระ คนโบราณมักใช้เตรียมตัวสำหรับการทำบุญในวันรุ่งขึ้น จึงมีความเชื่อว่าการลอยอังคารในวันนี้ไม่เหมาะสม
- วันสำคัญทางศาสนา : เป็นวันที่เกี่ยวข้องกับศาสนาพุทธ เช่น วันวิสาขบูชา วันมาฆบูชา วันอาสาฬหบูชา วันเข้าพรรษา และวันออกพรรษา ดังนั้น ไม่ควรประกอบพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับความตายในวันเหล่านี้
- ช่วงเทศกาลกินเจ : ตามความเชื่อของคนไทยเชื้อสายจีน ช่วงกินเจเป็นเวลาของการถือศีลและชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ การทำพิธีที่เกี่ยวข้องกับความตายจึงไม่เหมาะสมในช่วงนี้
- วันหยุดนักขัตฤกษ์ : แม้จะไม่มีความเชื่อทางศาสนามาเกี่ยวข้อง แต่วันหยุดมักเป็นวันที่คนส่วนใหญ่อยากพักผ่อนหรือใช้เวลากับครอบครัว การทำพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับความเศร้าในวันนี้จึงอาจไม่เหมาะสมเช่นเดียวกัน
ขอบคุณวิดีโอจาก : Point of View
ความจริงเกี่ยวกับพิธีลอยอังคาร
จริง ๆ แล้วการลอยอังคารไม่มีกำหนดตายตัวว่าต้องทำภายในกี่วันหรือวันไหน ขึ้นอยู่กับความสะดวกของครอบครัวและความเชื่อส่วนบุคคลมากกว่า บางครอบครัวอาจเลือกเก็บอังคารไว้เพื่อรอญาติที่อยู่ห่างไกลเดินทางมาร่วมพิธีหรือรอเวลาที่สะดวก แต่โดยทั่วไปแล้ว หลายครอบครัวนิยมลอยอังคารภายใน 7 วัน 100 วัน หรือ 1 ปี อย่างไรก็ตาม ไม่ควรเก็บอังคารไว้นานเกินไปนะคะ เพราะอาจทำให้เกิดความชื้นจนส่งผลต่อสภาพของกระดูกหรืออัฐิได้ค่ะ
พิธีลอยอังคาร ทำอย่างไร
หลังจากการจัดงานศพผ่านไปแล้ว สำหรับพิธีลอยอังคารนั้นมีขั้นตอนที่ไม่ยุ่งยาก แต่ควรทำด้วยความเคารพและตั้งใจ เพราะนี่คือช่วงเวลาสำคัญของการแสดงความอาลัยและส่งผู้ล่วงลับกลับคืนสู่ธรรมชาติ
1. เตรียมอัฐิหรือกระดูก
หลังพิธีฌาปนกิจให้นำกระดูกหรืออัฐิเก็บใส่ภาชนะสะอาด เช่น โอ่ง ผอบ หรือกล่อง เพื่อรอลอยอังคาร แนะนำว่าให้เตรียมล่วงหน้าก่อนวันลอยอังคารจะได้ไม่ลืมหรือวุ่นวาย
2. เลือกสถานที่ลอยอังคาร
เลือกแหล่งน้ำกว้างและสงบ เช่น แม่น้ำเจ้าพระยา ทะเลอ่าวไทย หรือแหล่งน้ำใกล้บ้าน ถ้าเป็นพื้นที่มีกฎระเบียบ ต้องเช็กและขออนุญาตก่อนนะคะ จำไว้ว่าการเลือกสถานที่ดี ๆ ไม่เพียงทำให้พิธีสวยงามเท่านั้น แต่ยังแสดงถึงความใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
3. จัดพิธีทางศาสนา
ก่อนออกเดินทางครอบครัวส่วนใหญ่มักทำบุญเล็กน้อยก่อน เช่น ถวายอาหารพระหรือสวดมนต์ เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้ผู้ล่วงลับ และถือเป็นการเตรียมใจและเพิ่มความหมายให้พิธีค่ะ
4. การลอยอังคาร
เมื่อถึงจุดที่เหมาะ ผู้นำพิธีจะกล่าวคำอธิษฐาน อวยพรให้ดวงวิญญาณไปสู่สุคติ ให้โปรยอัฐิลงน้ำพร้อมดอกไม้ ธูป และเทียน บางคนใส่กระดูกในภาชนะที่ย่อยสลายได้ เช่น หม้อดินเผา สำหรับขั้นตอนนี้ถือเป็นช่วงเวลาที่สงบและเปี่ยมไปด้วยความหมาย เพราะถือเป็นการแสดงความรักและอาลัยต่อผู้ล่วงลับ
ลอยอังคาร ใส่ชุดสีอะไร
ชุดเสื้อผ้าที่เหมาะสมในการประกอบพิธีลอยอังคารให้เน้นที่ความเรียบร้อย ดูสุภาพ ควรแต่งกายให้ดูเรียบง่าย ไม่ควรมีลวดลายใด ๆ จนเกินงาม ส่วนสีที่เลือกใช้นั้นโดยปกติให้ใส่สีขาว และดำ ไปจนถึงสีพื้นจึงดูเหมาะสมที่สุด อย่างไรก็ตามเรื่องของสีชุดขอเพียงเป็นสีที่ไม่ฉูดฉาดก็ถือว่ามีความเหมาะสมแล้วค่ะ อาจไม่จำเป็นต้องใส่สีขาว และสีดำเสมอไป
พิธีลอยอังคารต้องเตรียมอะไรบ้าง
อุปกรณ์ส่วนใหญ่จะถูกจัดเตรียมโดยวัดหรือสถานที่ดำเนินพิธีอยู่แล้ว ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับรูปแบบการลอยอังคารด้วย ซึ่งอุปกรณ์บางอย่างอาจไม่จำเป็น โดยสิ่งของที่ต้องเตรียมเบื้องต้น ได้แก่
- ภาชนะใส่อังคาร เช่น โอ่ง ผอบ หรือกล่องที่สะอาด
- ดอกไม้ ธูป เทียน สำหรับใช้ในพิธี
- เสื้อผ้าสุภาพ ควรเป็นสีดำหรือสีขาวเพื่อแสดงความเคารพ
- อุปกรณ์อื่น ๆ เช่น สายสิญจน์ ผ้าขาว พานโตก ไม้ขีดไฟ ไฟแช็ก เป็นต้น
คําอธิษฐานเวลาลอยอังคาร
คำกล่าวอธิษฐานที่ใช้ในพิธีลอยอังคารมีอยู่หลายคำกล่าว ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ทำพิธีว่าจะใช้รูปแบบไหน โดยเราจะแนะนำคำกล่าวสำหรับช่วงก่อนทำพิธี และหลังทำพิธีค่ะ
1.คำกล่าวอธิษฐานก่อนเริ่มการลอยอังคาร
“ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมรำลึกถึง (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) ผู้เป็นที่รักยิ่ง ณ บัดนี้ ข้าพเจ้าได้ประกอบพิธีลอยอังคาร เพื่อส่งดวงวิญญาณของ (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) ไปสู่สุคติในภพภูมิที่ดี ขออัญเชิญอำนาจคุณพระศรีรัตนตรัย และทวยเทพเทวดา โปรดอำนวยพรให้ดวงวิญญาณของ (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) พ้นจากความทุกข์โศก และโมทนาในกุศลผลบุญที่ข้าพเจ้าได้กระทำ ขออุทิศส่วนกุศลนี้ แด่ (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) และขอให้ดวงวิญญาณของ (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) สถิตอยู่ในภพภูมิที่ดี มีความสุข และความสงบปราศจากทุกข์ภัยทั้งปวงด้วยเทอญ”
2.คำกล่าวอธิษฐานหลังการลอยอังคาร
“ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขออัญเชิญอำนาจคุณพระศรีรัตนตรัย และทวยเทพเทวดา โปรดนำพาดวงวิญญาณของ (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) เดินทางสู่สุคติในภพภูมิที่ดี และขอให้ดวงวิญญาณของ (กล่าว : ชื่อผู้ล่วงลับ) คุ้มครองรักษา และประทานพรให้แก่ข้าพเจ้า และครอบครัว ได้มีความสุข ได้มีความเจริญรุ่งเรือง ปราศจากทุกข์ภัยทั้งปวงด้วยเทอญ”
ทำพิธีลอยอังคาร ราคาเท่าไหร่
การจ้างจัดพิธีลอยอังคารมีค่าใช้จ่ายเริ่มต้นที่ 6,000 บาทค่ะ โดยเป็นบริการจากทีมงานของเรา สุริยาหีบศพ ที่มีความเชี่ยวชาญในเรื่องการดูแลพิธีศพแบบครบวงจร โดยเราจะช่วยตั้งแต่ขั้นตอนแรก จนกว่าพิธีจะเสร็จค่ะ หากสนใจ สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลกับเราได้เลยนะคะ เรายินดีให้ข้อมูลตลอด 24 ชั่วโมงค่ะ หรือศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจ้างทำพิธีลอยอังคารได้ที่นี่
ข้อควรระวังในพิธีลอยอังคารกระดูก
ก่อนที่จะทำพิธีลอยอังคารกระดูก นอกจากการเตรียมตัวและปฏิบัติตามขั้นตอนอย่างถูกต้องแล้ว ควรคำนึงถึงข้อควรระวังเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะพิธีนี้ไม่เพียงเกี่ยวข้องกับความเชื่อและความเคารพต่อผู้ล่วงลับ แต่ยังมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัยของผู้ร่วมพิธีด้วย
1. เลือกสถานที่ที่เหมาะสม
การลอยอังคารในแม่น้ำหรือทะเล ควรเลือกสถานที่ที่ได้รับอนุญาตและเหมาะสมต่อการทำพิธี พยายามหลีกเลี่ยงแหล่งน้ำที่ใช้เพื่อการบริโภคหรือเป็นพื้นที่ที่มีกฎหมายควบคุม เช่น พื้นที่ประมง หรืออุทยานแห่งชาติ
2. คำนึงถึงความปลอดภัยอยู่เสมอ
สำหรับการลอยอังคารที่ต้องใช้เรือ อย่าลืมตรวจสอบความพร้อมของเรือและสวมเสื้อชูชีพทุกครั้ง โดยเฉพาะหากมีเด็กหรือผู้สูงอายุร่วมพิธีด้วย ยิ่งต้องระวังสภาพอากาศและกระแสน้ำเพื่อป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น
3. ใช้วัสดุที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม
ดอกไม้ที่ใช้พิธีควรเป็นดอกไม้สดที่ย่อยสลายง่าย ควรหลีกเลี่ยงการใช้วัสดุที่ทำจากพลาสติกหรือของตกแต่งที่อาจทำให้เกิดมลพิษทางน้ำ เช่น ริบบิ้น หรือกระดาษที่มีการเคลือบสารเคมี
4.ปฏิบัติตามกฎหมาย
ในบางพื้นที่การลอยอังคารอาจมีข้อกำหนดทางกฎหมาย เช่น การขออนุญาตจากหน่วยงานท้องถิ่น เพราะฉะนั้นคุณควรตรวจสอบข้อมูลและดำเนินการตามขั้นตอนให้ถูกต้อง เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาทางกฎหมาย
สรุป
แม้ว่าพิธีลอยอังคารจะเป็นพิธีกรรมที่เรียบง่าย แต่ก็มีความสำคัญทางจิตใจและวัฒนธรรมไทย ซึ่งพิธีนี้ไม่เพียงเป็นการส่งผู้ล่วงลับกลับคืนสู่ธรรมชาติเท่านั้น แต่ยังช่วยปลอบประโลมจิตใจคนในครอบครัวและคนที่ยังอยู่อีกด้วย ดังนั้น การทำพิธีอย่างเคารพและตั้งใจคือสิ่งสำคัญที่สุดค่ะ
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจในหัวข้อนี้
- 3 รูปแบบการจัดดอกไม้หน้าศพ และสิ่งที่ต้องรู้ก่อนทำ
- จัดดอกไม้ประดับเมรุ ต้นทุนน้อยก็ทำได้ เพื่อบอกลาคนที่คุณรัก
ที่มาข้อมูลที่น่าเชื่อถือ :
